बालमनाचा ठाव घेणाऱ्या गंपूच्या गोष्टी

(पुस्तक परीक्षण)

गंपूच्या गोष्टी या चि. गौरव भुकन याच्या पहिल्या बालकथा संग्रहाचे नुकतेच प्रकाशन झाले. अहमदनगरच्या शब्दगंध प्रकाशनतर्फे ते प्रकाशित करण्यात आले आहे. नुकताच इयत्ता दहावी फ्लाईग कलर्स मध्ये उत्तीर्ण झालेल्या गौरवने कोविड मधील लॉकडाऊन पासून लिहिण्यास सुरुवात केली. तसा त्याला लहानपणापासूनच गोष्टी, कविता, पत्रे लिहिण्याचा छंद! रेखाचित्रे काढणे, शास्त्रीय गायन, वक्तृत्व, वादन, स्पर्धा-परीक्षांमधील सहभाग या सर्वच कलांमध्ये तो चमकत आहे!

गंपूच्या गोष्टी लिहिताना त्याच्या पालकांचे त्याला मिळालेले प्रोत्साहन आणि मिळालेल्या प्रत्येक यशाचे, बक्षीसांचे मनस्वी कौतुक करणारी त्याची आजी कै. प्रमिला घोलप यांना त्यांने कथासंग्रह अर्पण केला आहे.

बालसाहित्य व बालसाहित्यिकांमध्ये गंपूच्या गोष्टींच्या रूपात अजून एक कौतुकास्पद भर पडली असल्याचे म्हणणे वावगं ठरू नये! शालेय जीवनातल्या बाल जगामधल्या अनेक प्रसंगांना शब्द रूपात या कथांमध्ये गौरवणे मांडण्याचा प्रयत्न केला आहे. कथासंग्रहात एकूण 15 कथा आहेत. सरळ सोप्या शब्दात बालमनाला साजेशा या कथा वाचताना, समाजभान राखून, प्रत्येकाला काही ना काही संदेश दिला गेला आहे आणि संदेश देणारी प्रमुख व्यक्तिरेखा म्हणजे गंपू !

निष्पाप पक्षांची शिकार व तस्करी करणाऱ्यांपासून पक्षांना वाचवणारा गंपू….त्याच्या शाळेत पक्षिमित्र संघटनेकडून होणारा सत्कार, मुख्याध्यापकांकडून होणारा कौतुक….याच सुंदर सचित्रण पहिल्याच कथेस वाचायला मिळतं! पश्‍चाताप या कथेत आईची ओतप्रोत वाहणारी माया… तिनं प्रेमाने गंपूला भरवलेला घास.. त्याने तो झिडकारणं.. आईचं त्याच्यासोबतीनच उपाशी राहणं.. त्यामुळे तिचं चक्कर येऊन पडणे दवाखान्यात ऍडमिट करणं.. आणि आई या विषयावर लिहिलेल्या त्याच्या भावस्पर्शी निबंधाचा गुरुजींकडून झालेलं तोंड भरून कौतुक.. तदनंतर त्याचे डोळे उघडणं.. आईला दिलेल्या वागणुकीबद्दल पश्‍चाताप होणं.. खूपच भावस्पर्शी कथा आपणास वाचायला मिळते! भूतदया या कथेत मुकप्राण्यांबद्दल असलेली कणव प्रत्येक प्रसंगांमध्ये वर्णन केलेली आहे.

तसेच शाळेच्या जंगल सफारी दरम्यान जंगली कुत्र्यांपासून वर्गमित्र व शाळेच्या कर्मचाऱ्यांना वाचविणारा धाडसी गंपू, त्याने बनवलेले भुताचे मास्क.. मित्रांचे वाचविलेले प्राण, खंडणीखोरांपासून केलेली सुटका, चौकस गंपूच्या हुशारीमुळे बॉम्बस्फोटाचे टळलेले संकट, निष्पापांचे वाचलेले जीव, गंपूचे बेवारस कुत्र्याच्या पिलाला सांभाळणे, बेघर व उपाशी दांपत्य व त्यांच्या मुलाला गंपूमुळे मिळालेली मदत व जीवदान, नाताळाची सुट्टी व त्यातील धमाल, नववर्षाचे अनोख्या पद्धतीने स्वागतातील त्याचा पुढाकार व सहभाग.. असे अनेक प्रसंगांचे यथोचित वर्णन पुढील कथांमध्ये वाचायला मिळते.

खेळ स्वच्छतेचा- या कथेतून परिसर स्वच्छ ठेवण्याबाबतचा दिलेला संदेशही कौतुकास्पद आहे. मोठ्या सायकल विषयी वाटणारे कुतूहालातून अनोळखी सायकल स्वारासोबत, त्याच्या नकळत केलेली सफरही गमतीशीर आहे. काही कथांमध्ये रंजकताही आहे. आई व आजीने केलेल्या गंमतीमुळे अगदी झोपडपट्टीत जाऊन आपल्या खऱ्या आईचा शोध घेणारा गंपूचे मजेशीर वर्णन एका कथेत केले आहे. आपल्या मामांच्या मदतीने, चोरी झालेल्या हिऱ्यांच्या पाकीट व गुन्हेगारांना पोलिसांच्या हवाली करू देणारा गंपू प्रत्येकाला धाडसाचा व प्रामाणिकपणाचा संदेश नकळत देऊन जातो! गंपू वर झालेले चांगले संस्कार यांचा आदर्श तो सर्व बालकांसमोर ठेवण्याचा प्रयत्न करत आहे! मामांसोबतचे त्याचे बॉण्डिंग, त्यांनी आणलेल्या भेटवस्तूंनी त्याचे भारावून जाणे.. नातेसंबंधांचा ओलावा एका कथेत व्यक्त होतो.

वाचकहो.. तर थोड्यात अशा या गंपूच्या गोष्टी ! कथांची मांडणी स्तुत्य, इतर बाललेखकांना प्रोत्साहित करणारी! प्रत्येक कथेतून दिलेला संदेश सामाजिक आशयाचा! चि. गौरव लिहिता-लिहिता, वाचनाने, अभ्यासाने, विषयभान, शब्दमांडणी, वाक्यरचना, व्याकरण, कल्पकता आदीमध्ये मार्गदर्शनाने अगदी प्रगल्भ होत जाईल यात शंका नाही! त्याच्या पुढील साहित्यिक व शैक्षणिक वाटचालीस माझ्या आभाळभर शुभेच्छा, आशीर्वाद व प्रार्थना!

-सरोज प्रभाकर आल्हाट
(मुक्त पत्रकार, कवयित्री, सामाजिक कार्यकर्त्या, लेखिका)

गंपूच्या गोष्टी चि. गौरव भुकन
प्रकाशक शब्दगंध प्रकाशन अहमदनगर
मुखपृष्ठ सतीश कुलकर्णी
मुद्रक गणेश आर्ट्स, केडगांव
किंमत रु. 100/-