निवडणूक लढविणारे उमेदवार आणि पक्ष यांच्याशी संबंधित सर्व संभाव्य माहिती होणार उघड
मतदानाची टक्केवारी वाढविण्यात जीपीटी एआय तंत्राची भूमिका महत्त्वाची ठरणार -अ‍ॅड. कारभारी गवळी
अहमदनगर (प्रतिनिधी)- निवडणूक लढविणारे उमेदवार आणि पक्ष यांच्याशी संबंधित सर्व संभाव्य माहिती त्यांच्या पार्श्‍वभूमीसह, मतदान प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि माहितीपूर्ण बनविण्यासाठी जीपीटी एआय तंत्र स्विकारुन त्याची 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकांमध्ये अंमलबजावणी करण्याची मागणी इंडिया अगेन्स्ट तमस स्लेवरी संघटनेच्या वतीने करण्यात आली असल्याची माहिती अ‍ॅड. कारभारी गवळी यांनी दिली. हे तंत्र भारतातील सार्वत्रिक निवडणुकांमध्ये लोकांच्या मतदानाच्या पद्धतीत बदल घडवून आणण्यासाठी क्रांतिकारक ठरणार असल्याचा दावा संघटनेच्या वतीने करण्यात आला आहे.
माहितीचे विश्‍लेषण करण्यासाठी वापरल्या जाणारा डेटा किंवा अल्गोरिदममधील पूर्वाग्रहांची संभाव्यता ही एक चिंतेची बाब आहे. ज्यामुळे विशिष्ट उमेदवार किंवा पक्षांना अन्यायकारक फायदा होतो. याव्यतिरिक्त, मोठ्या प्रमाणात संवेदनशील वैयक्तिक डेटा हाताळताना गोपनीयता आणि सुरक्षिततेच्या संदर्भात नैतिक चिंता देखील आहे. एकूणच, मतदानामध्ये एआयचा वापर निवडणुकीत गेम चेंजर ठरण्याची क्षमता असताना, मोठ्या प्रमाणावर अंमलबजावणी करण्यापूर्वी त्याचे परिणाम आणि संभाव्य तोटे यांचा काळजीपूर्वक विचार करणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.
भारतातील 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकांमध्ये मतदारांना उमेदवार आणि पक्षांबद्दल माहिती देण्यासाठी एआय शक्तीवर चालणारे चॅटबॉट्स किंवा व्हर्च्युअल असिस्टंट मतदारांना निवडणुकीबद्दल रीअल-टाइम माहिती आणि मदत प्रदान करू शकणार आहेत. ज्यामध्ये पार्श्‍वभूमी, धोरणे आणि प्रतिस्पर्धी उमेदवार आणि पक्षांच्या ट्रॅक रेकॉर्डची माहिती समाविष्ट आहे. हे मतदारांना प्रश्‍न विचारण्यासाठी, अनियमिततेची तक्रार करण्यासाठी आणि वेळेवर आणि कार्यक्षम रीतीने तक्रारी दाखल करण्यासाठी एक व्यासपीठ देखील प्रदान करणार असल्याचे संघटनेच्या वतीने स्पष्ट करण्यात आले आहे.
निवडणूक प्रचार किंवा मतदार शिक्षणाच्या संदर्भात वापरण्यात येणारी कोणतीही एआय सक्षम प्रणाली पारदर्शकता, अचूकता आणि नैतिक बाबी लक्षात घेऊन डिझाइन आणि अंमलात आणली जाईल याची खात्री करणे महत्त्वाचे आहे. एआयचा कोणताही वापर संबंधित कायदे आणि नियमांचे पालन करतो आणि त्यामुळे मतदारांच्या गोपनीयतेचे किंवा अधिकारांचे उल्लंघन होत नाही. एआय संचालित चॅटबॉट्स किंवा व्हर्च्युअल असिस्टंट्सच्या वापराव्यतिरिक्त, निष्पक्ष प्रचारासाठी आणि मतदार शिक्षण मोहिमांसह, गैरप्रकार कमी करण्याच्या प्रयत्नांसह इतर उपायांना प्रोत्साहन देणे देखील महत्त्वाचे आहे. आणि भ्रष्टाचार आणि सामाजिक आणि आर्थिक समानतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी उपाय ठरणार आहे. एकंदरीत, निवडणूक प्रचार आणि मतदार शिक्षणाच्या संदर्भाश्‍न एआय-संचालित चॅटबॉट्स आणि आभासी सहाय्यकांमध्ये मतदारांना निवडणूक आणि मतदान प्रक्रियेबद्दल माहिती प्रदान करून आणि मतदारांना माहिती मिळवणे आणि निवडणूक प्रक्रियेत सहभागी होणे सोपे करून मतदानाची टक्केवारी वाढविण्यात भूमिका महत्त्वाची ठरणार असल्याचे अ‍ॅड. गवळी यांनी म्हंटले आहे.
निष्पक्ष आणि सर्वसमावेशक निवडणुकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी इतर उपायांसोबत जीपीटी एआय तंत्र स्विकारणे आवश्यक आहे. अशा प्रणालींचा कोणताही वापर पारदर्शकता, अचूकता आणि नैतिक विचार लक्षात घेऊन डिझाइन आणि अंमलात आणण्याची मागणी संघटनेने केली आहे. निष्पक्ष आणि सर्वसमावेशक निवडणुकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी या तंत्राचा स्विकार करण्यासाठी अ‍ॅड. गवळी, अशोक संब्बन, कॉ. बाबा आरगडे, वीरबहादूर प्रजापती, विठ्ठल सुरम, कैलास पठारे, सुधीर भद्रे, प्रकाश थोरात, शाहीर कान्हू सुंबे, ओम कदम आदी प्रयत्नशील आहेत.