नारायणडोह येथील प्रस्तावित कारागृहाच्या कामाला गती

कारागृह अधीक्षक ज्ञानेश्‍वर काळे यांचा पुढाकार

11 एकर जागेत 500 बंदीवानांची क्षमता असलेले अद्यावत कारागृह होणार

अहमदनगर (प्रतिनिधी)- नारायणडोह (ता. नगर) येथे 11 एकर जागेवर नव्याने साकारले जात असलेल्या वर्ग -1 च्या कारागृहाच्या कामाला गती मिळाली आहे. 2013 मध्ये तत्कालीन कारागृह अधीक्षक ज्ञानेश्‍वर काळे यांच्या कार्यकालात या नवीन कारागृहाला मंजुरी मिळाली होती. मध्यंतरी मात्र हे काम ठप्प होते. आता काळे बदली होऊन पुन्हा अहमदनगरला आल्याने त्यांनी हे काम पुर्णत्वाला घेऊन जाण्यासाठी हालचाली सुरु केल्या आहेत. या कामाच्या प्राथमिक प्रक्रिया काही महिन्यातच पूर्ण होऊन कामाला सुरुवात होणार असून, शहरातील जिल्हा न्यायालय, जिल्हाधिकारी कार्यालयच्या धर्तीवर ही भव्यदिव्य वास्तू साकारली जाणार आहे.

औरंगजेबच्या कार्यकाळातील सबजेल या वास्तूचे 1890 सालापासून कारागृहात रूपांतर झाले. 35 गुंठ्याच्या जागेत असलेल्या सबजेल कारागृहात अनेक अडचणींचा सामना बंदिवान व कारागृह अधिकारी, कर्मचारी यांना करावा लागत आहे. काळे यांनी पूर्वी कार्यरत असताना नवीन बराक बांधून बंदिवानांची क्षमता 49 वरुन 69 पर्यंत केली. मात्र आजही तशीच परिस्थिती असून, महिला बंदीवानांसाठी जागा नसल्याने त्यांना पुणे कारागृहात पाठवावे लागत आहे. बंदिवानसाठी सर्वोच्च न्यायालयाच्या मार्गदर्शक तत्वानुसार सुविधा पुरविणे व जागेची मोठी अडचणीचा सामना करावा लागत असल्याने या कारागृहाचे रुपांतर प्रशस्त जागेत होण्यासाठी कारागृह अधीक्षक काळे यांनी शासनाकडे पाठपुरावा करुन नारायणडोह येथील वर्ग-1 चे कारागृह उभारण्यासाठी 3 जुलै 2013 मध्ये मंजूरी मिळवली होती. त्यांची बदली झाल्यानंतर नवीन कारागृहाच्या कामाकडे कोणीही पाठपुरावा न केल्याने हे काम रेंगाळले.

महाराष्ट्र शासनाच्या गृह विभागाने 7 फेब्रुवारी 2018 रोजी या कामाला मंजुरी देऊन तब्बल 956.83 लाख रुपये निधी उपलब्ध करून दिला आहे. मात्र पाठपुरावा नसल्याने या कामाला चालना मिळाली नाही. जून 2022 मध्ये पुन्हा अहमदनगर जिल्हा कारागृह अधीक्षकपदी ज्ञानेश्‍वर काळे बदलून आले असून, आपल्या हातून राहिलेले अर्धवट काम पुर्णत्वाला घेऊन जाण्याचा त्यांनी चंग बांधला आहे. त्या उद्देशाने त्यांनी या कामाला गती देण्यास सुरुवात केली आहे.

नारायणडोह कारागृहाचे प्रस्तावित कामासाठी प्राथमिक अडचणी सोडविण्यात आल्या असून, जागेची मोजणी, एन.ए. यांसारखी प्रक्रिया पुर्णत्वाकडे असून, लवकरच अद्यावत कारागृह उभारणीचे काम सुरु होणार आहे. या कामासाठी अप्पर पोलीस महासंचालक पुणे (कारागृह) रितेश कुमार व डीआयजी पुणे स्वाती साठे यांचे मार्गदर्शन मिळत आहे. तर सदर कामाकडे पालकमंत्री तथा महसुल मंत्री राधाकृष्ण विखे पाटील व खासदार सुजय विखे पाटील लक्ष देऊन असून, विविध अडचणी सोडविण्यासाठी त्यांचे सहकार्य मिळत आहे. तीन महिन्यानंतर सेवानिवृत्त होत असल्याने आपल्या कर्मभूमित मोठे प्रकल्प पूर्णत्वाला नेल्याचा आयुष्यात समाधार राहणार आहे. -ज्ञानेश्‍वर काळे (अधीक्षक, अहमदनगर कारागृह)

• सध्याचे अहमदनगर जिल्हा कारागृह (सबजेल) वर्ग -2 ची परिस्थिती

• 35 गुंठे जागेतील कारागृहात 69 बंदीवानांची क्षमता आहे. तर 16 कर्मचार्यांची राहण्याची व्यवस्था आहे. 1 हौद मागे 25 बंदिवानाची आघोळीची क्षमता असते, मात्र जागा नसल्याने 1 हौद आंघोळीसाठी सर्व बंदिवान वापरत आहे. कार्यक्रम, खेळ, सांस्कृतिक कार्यक्रमसाठी कोणतीही विशेष जागा नाही. महिला बंदिवानसाठी स्वतंत्र्य व्यवस्था नसल्याने अनेक अडचणी निर्माण होत आहेत.

• नाराणडोह येथे होत असलेले वर्ग 1 चे अहमदनगर जिल्हा कारागृहाची वैशिष्टये

• 11 एकर जागेवर प्रशस्त व अद्यावत कारागृह उभे राहत आहे. यामध्ये बंदिवानांसाठी विविध सुविधा उपलब्ध करुन देण्यात येणार आहे. कारागृहात 500 बंदीवानांसाठी नियमावलीप्रमाणे कारागृह आणि 125 कर्मचारी यांच्या वसाहतीचे सर्व सोयीनियुक्त बांधकाम केले जाणार आहे. नवीन कारागृहात इनडोअर व मैदानी खेळाचे मैदान, व्यायामाची व्यवस्था, सांस्कृतिक हॉल, विशेष मुलाखत कक्ष, ओपीडी आदी सुविधांचा समावेश आहे. स्वतंत्र्य महिला बंदिवानांचा विभाग, अतिसुरक्षा विभाग यांचा समावेश राहणार आहे.